HIER VIND JE ACTIVITEITEN DIE WE EERDER HEBBEN GEORGANISEERD
2024
21 November 2024 | WORKSHOP LCA
Op 21 november organiseerde de LDA, in samenwerking met SGS Intron, een workshop over LCA; Life Cycle Assessment ... of in goed nederlands 'levenscyclusanalyse'.
De lezing en workshop gingen over het meten van 'duurzaamheid van producten en diensten' aan de hand van levenscyclus analyse.
Na de lezing door Ulbert Hofstra (SGS Intron) gingen we aan de slag met een paar voorbeelden. Hierdoor kregen de deelnemers niet alleen theorie kennis over LCA aangereikt, maar ook een praktische kennismaking.
Een levenscyclusanalyse (LCA) laat zien hoeveel invloed een product of dienst op het milieu heeft tijdens de hele levensfase: van grondstofwinning tot de afvalverwerking.
De deelnemer ziet precies welke milieueffecten op welk moment optreden. Zo'n analyse is belangrijk bij aanbestedingen waar duurzaamheid een grote rol speelt.
De LCA helpt om producten en de productieketen duurzamer te maken.
17 Oktober 2024 | BEDRIJFSBEZOEK ELIS en LEZING WATERSCHAP Aa en Maas
Op 17 oktober water we te gast bij Elis. Bijgaand een impressie van de middag en de slides van de gehouden presentaties.
4 Oktober 2024 | Bright Festival Geleen
Wij stapte een dag in de wondere wereld van innovatie, circulariteit en duurzaamheid. We gingen op ontdekking: wat is circulariteit eigenlijk? En hoe dragen circulariteit en wij, als gebruikers van de stad, bij aan een duurzame samenleving waarin we samen wonen, werken en plezier maken?
Bijgaand een korte videoimpressie.
30 Mei 2024 | BEDRIJFSBEZOEK GULPENER
Op 30 mei was de Limburgse Duurzaamheid Alliantie en aan haar gelieerde genodigden te gast bij de Gulpener Bierbrouwerij in Gulpen. Tijdens de bezielende presentatie van Jan-Paul Rutten, nazaat van de oprichters en ondertussen de 8e generatie van eigenaren, werd de duurzaamheidsvisie van de Gulpener uit de doeken gedaan. Het was zijn vader die aan het eind van de vorige eeuw de eerste stappen heeft gezet op weg naar de titel 'duurzaamste brouwhuis van Europa'.
Zo werd er besloten dat alle, voor het brouwproces benodigde ingrediënten, alleen nog maar uit een straal van 24 mijl (= 40 kilometer) rondom de brouwerij zou worden betrokken. Met eigen waterbronnen en telers van gerst en mout in de buurt was dit aandeel in het verlagen van de carbon footprint relatief eenvoudig te realiseren. Hop werd nog niet verbouwd en het was de vraag of de kwaliteit van de lokale hop zou voldoen aan de vereiste standaard. Enkele jaren na het planten en cultiveren van een lokaal geteelde hopsoort bleek deze uitstekend van kwaliteit te zijn en geschikt voor gebruik in het brouwproces. Gevolg van het gebruik van ingrediënten uit een cirkel met beperkte omvang was wel dat de smaak van het bier kan variëren al naar gelang de beschikbaarheid en kwaliteit van de grondstoffen van dat oogstjaar.
Om ook het energiegebruik structureel te verlagen werd besloten om een nieuw brouwhuis te bouwen dat beduidend minder energie en water nodig heeft en middels de nieuwste filtertechnieken bovendien een constantere kwaliteit bier kan produceren. Met de brouwmeester en enkele lokale, Limburgse ondernemingen werden een nieuw, vooruitstrevend ontwerp bedacht dat tot 70% minder energie verbruikt dan het oude brouwhuis. Een nog niet bestaande warmtepomp, die in staat is om waterdamp tot aan 129˚ C te verwarmen (nodig voor het brouwproces), werd ontwikkeld en zal binnenkort operationeel worden gemaakt.
Tijdens en na een rondleiding door de brouwerij stelden betrokkenen veel vragen en ook diverse andere duurzame thema's kwamen ter sprake waaronder verpakking, distributie, marktkansen en -potentieel. In het algemeen waren de aanwezigen onder de indruk van de integrale, duurzame aanpak die de Gulpener hanteert en de passie en overtuiging waarmee Jan-Paul zijn bedrijf leidt.
Guillaume Smitsmans van Greentom
Na een korte break gaf Guillaume Smitsmans, Sales & Marketing director van de firma Greentom, opgericht in 2013 in Maastricht, een presentatie ten aanzien van het thema 'marketingcommunicatie rondom duurzame producten'. Greentom is producent van duurzame, betaalbare en aantrekkelijke kinderwagens. Om hun producten zo efficiënt mogelijk te produceren en assembleren hebben ze ervoor gekozen om zo weinig mogelijk onderdelen te gebruiken (slechts 78 onderdelen tegen > 250 onderdelen bij conventionele kinderwagens) en deze onderdelen te maken van gerecycled materiaal. Zo wordt polypropyleen gebruikt voor de frames en harde delen en vormt gerecycled polyester de basis voor de textieldelen.
Met deze benadering is het Greentom gelukt de carbon footprint substantieel te verlagen en daarnaast wordt tevens gekeken naar andere/aanvullende methodieken wat betreft hergebruik (o.a. 2e hands markt), repair en refurbishen. Indien producten dan toch zijn aanbeland bij End-of-Life (EoL) wordt bekeken hoe deze materialen (7 kg plastics) terug zouden kunnen komen, zodanig dat ze zinvol kunnen worden herwerkt in nieuwe producten die de levenscyclus van de gebruiker onderschrijven (naast kinderwagens denkt men ook aan draagzakken, rollators, etc.)
Op basis van het thema marketingcommunicatie werd vervolgens ingezoomd op diverse uitdagingen die duurzame bedrijven tegenkomen of mogen verwachten. Hierbij werd onderscheid gemaakt tussen externe factoren zoals wet- en regelgeving, financiering en economische ontwikkelingen en interne factoren waaronder het draagvlak binnen een organisatie, prijs versus duurzaamheid, verschil tussen B2B en B2C en het bouwen van een community.
Conclusies
Naast het gegeven dat zowel Gulpener Bierbrouwerij als Greentom beide B Corp gecertificeerd zijn, waren er veel overeenkomsten te ontdekken in de visie, aanpak en uitdagingen van deze duurzame ondernemingen. Een belangrijke conclusie was dat het uitsluitend communiceren op basis van duurzaamheid, met name in een B2C omgeving, onvoldoende resultaat bewerkstelligt. Duurzaamheid is een leuke add-on maar hipheid, prijs, beleving en design zijn veelal belangrijkere thema's waar consumenten op letten. Deze lijken zich veelal te laten leiden door de vraag: 'past dit product of bier bij mijn imago' en 'wat doet dit product voor mij'. Toch is een duurzame bedrijfsfilosofie een goede manier om je te onderscheiden van de concurrenten waarbij de grote ondernemingen veelal meer gefocust zijn op rendement, efficiëntie en grote volumes, daar waar de kleinere spelers sneller kunnen schakelen en innoveren en beter in staat zijn om specials en kleinere volumes te produceren.
Brainstormen over duurzame marketingcommunicatie
De aanwezigen werden opgesplitst in 3 afzonderlijke groepen welke met elkaar één specifiek thema bediscussieerden. De besproken thema's en resultaten waren achtereenvolgens:
Groep 1 - Hoe kan het integreren van een duurzaam bedrijfs-DNA worden gestimuleerd?
De groep kwam tot een volgende opsomming voor een sterke duurzaamheidsprofilering:
zorg dat je boodschap authentiek, echt en oprecht is. Valse claims worden snel onderuit gehaald
zorg dat je boodschap aantoonbaar is. Indien men zelf kan checken of iets klopt geeft dit vertrouwen
zorg voor een sterke online zichtbaarheid. Als je niet wordt gezien kun je als bedrijf een prachtig en oprecht verhaal hebben maar het wordt niet (h)erkend
heb oog voor je eigen historie (legacy)
maak duidelijk waaraan je bestaansrecht aan ontleent en waar je voor staat (jouw 'why')
geef aan wat de blauwdruk is van jouw bedrijf
hou vast aan jouw visie en overtuiging, ook indien dit stuit op tegenstand en verzet
Groep 2 - Verbeteren van marketingcommunicatie rondom duurzaamheid
De betrokken deelnemers kwamen samen tot de volgende inzichten:
het thema duurzaamheid in de communicatie is redelijkerwijs uitgehold, mede door misbruik van marketeers
duurzaamheid staat niet altijd gelijk aan kwaliteit. Veelal is het de producent die de kwaliteit van duurzame producten bepaalt. Bovendien zijn duurzame producten vaak duurder dan conventionele. Daarmee is communicatie van duurzaamheid als aankoop argument lastig
duurzame bedrijven zijn veelal kleiner dan de niet-duurzame en opereren in de regel meer in een niche van de markt. Het gevecht tegen het 'kapitalisme' is daarmee moeilijk te winnen waardoor duurzame bedrijven net wat slimmer en sluwer moeten communiceren (guerrilla marketing?)
Groep 3 - Wat is de toekomst van duurzame ontwikkelingen en bedrijven
Discussie binnen deze groep leidde tot een overzicht van factoren die de toekomst mede helpen bepalen:
veranderende omstandigheden (natuur, klimaat, covid) die de zogenaamde 'sense of urgency' helpen vergroten
politiek waarbij de grote spelers (China, India, VS) de hoofdlijnen bepalen
technologie met de vaststelling dat eigenlijk alle benodigde technologie voor verduurzaming reeds voor handen is
economie waarbij bestaande bedrijven de transitie van oude economie (voorlopig nodig( naar nieuwe, circulaire economie helpen waar te maken
systemen waaronder banken, LCA berekeningen die op andere wijze zullen moeten gaan opereren
de mens, welke in staat is zich snel aan te passen door middel van lokale samenwerking, gewijzigde normen en waarden, etc.
Samengevat kan worden geconcludeerd dat de locatie, sprekers en opzet van de bijeenkomst heeft geleid tot veel interessante discussies, uitwisseling van ideeën en verkrijgen van nieuwe inzichten. Of deze allemaal direct of indirect in de praktijk toepasbaar zijn of kan leiden tot nieuwe bedrijvigheid verschilt per deelnemer en situatie. Toch is de door de LDA gewenste en gestimuleerde verdieping binnen het thema duurzaamheid en op basis van een multidisciplinaire aanpak zeker van de grond gekomen en zullen de resultaten en uitkomsten van de enquete worden meegenomen bij het vaststellen van volgende thema bijeenkomsten.
Wij danken voor uw aanwezigheid en geleverde bijdrage en kijken uit naar een mooi en passend vervolg.
8 Mrt. 2024 | BEDRIJFSBEZOEK SOLARGE
LDA nieuwe stijl – de Limburgse Duurzaamheids Alliantie – nodigt u hierbij uit voor een inspirerend bedrijfsbezoek aan Solarge in Weert.
Dit Limburgse bedrijf produceert sinds april vorig jaar de eerste zonnepanelen ter wereld die 100% recyclebaar zijn, zónder schadelijke Pfas stoffen, met een ultra lage CO2 footprint.
Eerst luisteren we naar het verhaal van Solarge en nemen we een kijkje bij de productielijn.
Aansluitend gaan we op basis van een multidisciplinaire aanpak inhoud geven aan de nieuwe missie van de LDA: Duurzaamheid door Samenwerking.
Vanuit de disciplines Internet of Things en Artificial Intelligence gaan we ontdekken hoe we deze zonnepanelen optimaal zouden kunnen inzetten.
Vervolgens gaan we aan de hand van een aantal prikkelende stellingen met elkaar in discussie.
Door met elkaar het gesprek aan te gaan – over de grenzen van disciplines heen – willen we onze WHY gestalte geven.
Programma:
13:30 - 14:00 Ontvangst bij Solarge, Marconilaan 8, 6003 DD Weert
14:00 - 14:10 Opening door voorzitter en korte voorstelronde van introducés
14:10 - 14:30 Presentatie door Huib van den Heuvel, Co-founder en CCO van Solarge
14:20 - 15:00 Rondleiding in de productiefaciliteit van Solarge
15:00 - 15:15 Korte break
15:15 - 15:35 Presentatie IoT door Tim Rijnders van Sqippa
15:40 - 16:00 Presentatie AI door Pieter Schaap van COMPUTD
16:00 – 17:00 Discussie aan de hand van stellingen
17:00 – 18:00 Kennismakingsborrel bij Solarge
18 Jan. 2024 | LDA NIEUWJAARSBIJEENKOMST
2023
7 Dec. 2023 | LDA KERSTBORREL 2023
Bij deze nodigen we alle LDA leden van harte uit voor de Kerstborrel op 7 december a.s. bij 'De Vief Heringe' in Sittard
We staan stil bij de bestuurswissel en de nieuwe visie van de LDA.
Als afsluiting is er een gezellige Limburgse Tafel.
Aan/afmelden kan via een mail naar secretaris@lda.nl
Graag voor 2 december
We kijken uit naar jullie komst!
26 Okt. 2023 | DESIGNERS MEET INVESTORS 2023
Bij deze nodigen we alle LDA leden van harte uit voor de Kerstborrel op 7 december a.s. bij 'De Vief Heringe' in Sittard
We staan stil bij de bestuurswissel en de nieuwe visie van de LDA.
Als afsluiting is er een gezellige Limburgse Tafel.
Aan/afmelden kan via een mail naar secretaris@lda.nl
Graag voor 2 december
We kijken uit naar jullie komst!
28 Sep. 2023 | ALV EN BEZOEK BRIGHTLAND CAMPUS VENLO
20 Apr. 2023 | BEDRIJFSBEZOEK AAN RD4 IN HEERLEN
16 Febr. 2023 | LDA NIEUWJAARSBIJEENKOMST
2022
24 Nov. 2022 | BEDRIJFSBEZOEK SCHUTTE
16 Nov. 2022 | COMPOSITES IN BUILDING
21 Juli. 2022 | ZOMERBORREL - WEERT
LDA bezoekt Museum W te Weert, 2022-07-21
Als je in Weert over de nieuwmarkt de Meikoel inslaat, knalt het goud je
tegemoet. Wauw wat een prachtige gevel. Schitterend door materiaalgebruik en
perfect verweven in de geometrie van de omliggende bebouwing. We staan oog in
oog met het nieuwe gerenoveerde museum W te Weert. Well done Maurice!
We bezoeken het werk van twee Limburgse designers: Maurice Mentjes,
architectural designer, ontwerper van de renovatie en artist designer Job Smeets
van Studio Job. Cindy en Marcel hebben het bezoek georganiseerd en geregeld dat
de conservator John van Cauteren ons een rondleiding geeft.
De ontvangst in de huiselijke entree is een verrassing. Hier geen pontificale
hallen, maar een vernuftig netwerk van kleinere zaaltjes en kamers. Het voormalig
stadhuis is werkelijk prachtig gerenoveerd. Jaren 70 plafonds verwijderd en mooie
bouwkundige details behouden en geaccentueerd. Zoals de eiken boogspanten op
de zolder verdieping. Een trap dwars door het oude trappenhuis verbindt de
verdieping met de zolder.
Om de vele artefacten van het streekmuseum te kunnen etaleren heeft
Maurice, op instigatie van de curator, prachtige schuifladen blokken ontworpen om
bijzondere museum stukken te kunnen laten zien.
We sluiten af met een bezoek aan de openingsexpositie Job Smeets. Terug
in zijn geboortestad. Het werk van studio Job past in de stroming van rond de
eeuwwisseling afgestudeerde studenten van design opleidingen, waar design vooral
stylisme is. “Mooie dingen” maken die soms ook nog een functie hebben bijv. als
lamp of tafel. Vormgeving tussen kunst en kitsch met een vleugje functionaliteit.
Tenminste zo zou je het kunnen omschrijven als hard core industrial designer,
vergeet even Papanek of Rams, Maar hier is juist de “arti” verschijning de
hoofdfunctie. Gewoon “mooie” objecten maken, soms ook met een verborgen
boodschap, bling bling, design voor het museum, unica’s liever geen replica’s. Niets
mis mee, maar noem het geen design. Het valt gewoon in de categorie
beeldhouwen.
Design is verworden tot een container begrip. Voor dit soort werk is een
speciale markt aan de kunst beurzen, zoals die van Basel, Miami, Newyork etc. En
niet onbelangrijk, het betaalt uitstekend, want kunstaankopen zijn vaak waardevolle
beleggingen voor happy few!
Nou het was toch weer een bijzondere middag met genoeg discussie voor de
afsluitende borrel in de Soos.
Rinus van den Berg voorzitter LDA
2 Juni. 2022 | BEDRIJFSBEZOEK LIGHTYEAR
19 Mei 2022 | ALV 2022
Apr 2022 | LCA CURSUS
17 Mrt 2022 | DUO BEDRIJFSBEZOEK
Bedrijfsbezoek Kupron en Eurocarbon 17 maart 2022
Het is alweer twee jaar geleden sinds ons laatste bedrijfsbezoek. Door Covid was dit lange
tijd niet mogelijk. Ons eerste “post covid” event was de kennismeeting van Prof. Yvonne van der
Meer bij Alex 51 over Life cycle analysis op 24 november 2021. Het bestuur was dan ook
verheugd dat we dit jaar de draad weer op kunnen pakken met een duo bedrijfsbezoek aan twee
bedrijven in de maakketen in de regio Sittard.
Kupron
Dankzij Rob Vandewal, de managing director van Kupron, mochten wij een bezoek
brengen aan dit bedrijf gespecialiseerd in de productie van kunststof prototypes. We werden met
koffie en vla ontvangen door de heren Arjen Diederen en Bob Goessen. Na een korte presentatie
over de diverse activiteiten volgde een rondleiding door de productiehal van het bedrijf.
Via hun website kon ik onderstaande informatie kopiëren:
“Ideeën omzetten in producten. Dat is wat ze doen. Als specialist in het maken van
kunststof prototypes en kleine series staan zij aan de wieg van nieuwe automodellen.
Kupron ondersteunt de ontwerp- en ontwikkelteams van hun klanten door het productieproces
van kunststofonderdelen volledig uit handen te nemen. Binnen 8 tot 12 weken is een CAD
ontwerp omgezet in een volledig gespoten en geassembleerd spuitgietproduct, klaar voor
intensieve tests of zelfs voor gebruik in voertuigen, die worden verkocht.”
Het ontwerp- en productieproces is geconcentreerd op één locatie. Projecten tot 30
matrijzen zijn geen probleem. Zij zijn gespecialiseerd in proto-tooling spuitgietproducten voor
auto's, van grote exterieurdelen zoals complete bumperassemblages tot interieurproducten zoals
dashboards en deurpanelen. Ze produceren echter ook kunststof serieproducten en richten zich
vooral op de kleine series en nichemarkt.
Afhankelijk van de gewenste aantallen, kwaliteitseisen, materialen en afmetingen kunnen
zij 500 tot 50.000 stuks gedurende een mensenleven produceren met behulp van verschillende
matrijsconcepten en materialen zoals aluminium, staal of hybride oplossingen.
Hoe innovatief de ideeën ook zijn, zij hebben altijd de kennis, middelen en capaciteit in huis om
deze te vertalen naar een mooi product.
De basis, in 1984 zijn ze gestart als engineering- en ontwikkelgroep voor matrijzen en
kunststof onderdelen binnen de chemiegroep DSM, ligt in de kunststofindustrie en de naam
KUPRON ('KUnststof PRoduct Ontwikkeling Nederland') weerspiegelt deze roots.
In 2013 is het bedrijf verhuist naar de huidige locatie met een oppervlak 8750m2 en momenteel
met 82 medewerkers. Duurzaamheid staat hoog in het vaandel, getuige de installatie van
verschillende milieuvriendelijke systemen zoals:
- zonnepanelen op het terrein
- closed-loop koelsysteem voor spuitgietapparatuur
- energiezuinige ledverlichting in de hallen
- een energiebesparend luchtzuiveringssysteem op de frees- en spuitgietafdeling.
Al wandelend door de fabriek krijg je een beter beeld van de grootte van het bedrijf. Een arsenaal
van spuitgietmachines en 5 assige freezen getuigen van de grootschaligheid van een prototype
bedrijf! Allerlei proefmatrijzen voor automotive frontends, fenders, achterkleppen, side panels
batterijboxen etc. voor de Europese automobile industrie. In de entreehal staan diverse
geassembleerde front end modules te glanzen. Allemaal hier gemaakt en geassembleerd!
Aan de muur hangen exterieur delen van een sportwagen. Kwamen we die ook niet bij
Eurocarbon tegen? Matrijzen verspanen uit blokken massief aluminium levert uiteraard ook veel restafval op. Kupron perst alle verspanning tot compacte blokken, die weer teruggaan naar de
smelterij. Het boorwater wordt gerecycled. Voor het verpakken van de eindproducten beschikken
ze over een eigen afdeling voor het maken van speciale kartonnen dozen.
Na deze rondleiding was iedereen ervan, dat voor het omzetten van Ideeën in producten je bij
Kupron de ideale partner hebt gevonden! Met een boekje ( How to create better ideas) en een
spelletje ( Don’t play this game) nemen we afscheid van Kupron en gaan “een deur verder” naar
Eurocarbon.
Eurocarbon
Bij Eurocarbon worden we ontvangen door Arnold Voskamp, de grondlegger van het
bedrijf, en zoon Stephan. In de showroom staat een keur van halffabricaten en
eindproducten. Zowaar, toevallig, een lamp van SWS, de design studio van mijn zoon
Dylan en schoondochter Wieki Somers.
Eurocarbon is producent van zowel machines als vezel versterkte eindproducten. Onder
andere gefabriceerd van polyester (Virgin and rPET), Polypropylene, Polyethylene,
Cotton, Recycled Denim-yarnDyneema® and HMPE vezels.
Custom made zijn o.a. preforms, die kunnen worden omspoten met divers soorten
harsen, zoals expoxy en polyester harsen. Vaak via vacuum injectie techniek. Een scala
van vezel typen is mogelijk zoals: glas, koolstof , aramide, high modulus Polyethylenen.
Deze vezels worden, middels zelf geproduceerde machines, verwerkt tot 3D preforms en
tapes ( Straps, Tent tapes, Bias tapes, Piping tapes, Twill tapes ) en gevlochten
buisvormige preforms. Weefmachines maken tapes en unidirectionele gewapende
halffabrikaten voor uiteenlopende toepassingen zoals:
Onderdelen voor de bouw, (facade elements for Maison du Livre in
Luxembourg). Automobiel structuren ( crashcones, langsdragers o.a voor de
Lamborghini Aventador, raam stijlen etc.) sportartikelen, tennis rackets, design meubelen
zoals lampen (bellflower van SWS), meubilair (knotted chair van Marcel Wanders).
Braided en woven (Gevlochten en geweefde) koord voor o,a. polsbandjes en
schoenveters (MMD Recycled Denim-yarn Flat and round), Tent Cords Sleeves (1 to
50mm diameter), Rigging Sleeves HMPE, Kite-line cords, Bracelets etc.
Circular knitting-works for e.g. bags. Elastics for facemasks (Sales by Mediclastic B.V.)
Na de presentatie van Stephan krijgen we een rondleiding door de productiehallen.
In diverse afdelingen staan allerlei weef- en vlechtmachines voor een scala van
standaardproducten. Wist u dat hier ook een afdeling is, die de chassisbalken preforms
voor de Lamborgini hebben gemaakt! Hier in Sittard! Met wederom een boekje en spelletje
nemen we afscheid van Eurocarbon en gaan “een deur verder” voor een hapje.
Eten in restaurant ‘de Gouden Lepel’
We besluiten de middag met een etentje bij de Gouden Lepel.
Lopend buffet, dus voor ieder wat wils! Met z’n allen aan een lange tafel gezamenlijk eten
is toch weer het juiste “medicijn” om dit LDA- event op gepaste wijze af te sluiten.
Rinus van den Berg
2022-03-21
2021
24 Nov 2021 | LDA KENNISMEETING
LDA kennismeeting
TRANSITIE NAAR DUURZAME MATERIALEN
woensdag 24 November Alex 51 Maastricht
Verslag van de lezing door Prof. Dr. Yvonne van der Meer
1 Covid nog steeds!
Zou het lukken om weer na 2 jaar bij elkaar te komen? Dat vroegen wij ons af als
bestuur na 2 jaar beperkt te worden door covid. En ja hoor zo’n week voor de aanvang waren
er weer verscherpte maatregelen! Wel of niet laten doorgaan was de vraag, om de veiligheid
van onze leden te waarborgen, uiteraard met de nodige maatregelen. Dankzij een tip van
Marcella Pinckers hebben we bij de gemeente Maastricht via het “loket team ondernemen”
nog om advies gevraagd met als reactie:
“Voor zover wij kunnen opmaken in uw email is dit een bedrijfsgebouw en alleen toegankelijk voor genodigden, dus
een besloten locatie. Dan geldt er geen verplichte sluitingstijden of CTB plicht. Dit is dus toegestaan, uiteraard dienen de
hygiënemaatregelen in acht te worden genomen. Opdoen van mondkapjes in het gebouw of 1,5 meter afstand houden is
uiteraard altijd goed idee, maar niet verplicht, slechts een advies“.
Nou dat gaf ons de doorslag om de meeting niet te annuleren. Alhoewel een vijftal
leden toch afzegde i.v.m. persoonlijk risico. O.a. Marcel Joosten, die als bestuurslid er op had
gehamerd om het vooral te laten doorgaan, moest helaas afzeggen omdat bij zijn zoon in de
klas Covid was geconstateerd ! Maar goed we zijn nu twee weken later en ik hoop dat alle,
ongeveer 20 deelnemers, nog steeds gezond zijn !
2 Introductie.
Na een korte inleiding van de voorzitter kregen we een interessante lezing van prof.
Yvonne van der Meer. Zij studeerde Moleculair Sciences in Wageningen en Physics &
Chemical Technology aan de TU Delft. Momenteel is ze fulltime professor aan de faculteit
Science en Engineering van Maastricht University. In deze lezing gaat prof. Yvonne van der
Meer in op de vereiste transitie naar duurzame materialen voor het creëren van een
duurzamere samenleving.
Design is de interface tussen materiaal en markt en is daardoor mede verantwoordelijk
voor de overvloed aan producten in onze samenleving. Kwalitatieve, hoogwaardige producten
ontwerpen en maken vereist het gebruik van duurzame productie processen, materialen,
constructie en vormgeving. Dat bevordert de gebruiksduur en de relatie die mensen ermee
hebben. Hoe mensen als integraal deel van de materiaal transformatie keten al dan niet
verantwoordelijkheid dragen voor de aanschaf, gebruik en het retourneren van producten in
de (re)make keten, is het kenmerk, de footprint, van een duurzame samenleving.
3 (AMIBM)
Binnen het Aachen-Maastricht Instituut for Biobased Materials (AMIBM) is Yvonne
verantwoordelijk voor ontwikkeling van duurzame materialen. Het instituut is een Europees,
grensoverschrijdend onderzoeksinstituut, dat zich richt op de ontwikkeling van geavanceerde biobased materialen. AMIBM streeft naar grensverleggende omzetting van biomassa naar
biobased materialen en naar producttoepassingen.
AMIBM is gevestigd in Nederland op de Brightlands Chemelot Campus in de
Nederlandse provincie Limburg en heeft een vestiging in Duitsland (AMIBM e.V.), en voert
innovatief fundamenteel, toegepast en transnationaal onderzoek uit door synergiën te creëren
tussen de academische wereld en de industrie.
De missie van het duurzaamheidsteam is om geschikte instrumenten en nauwkeurige
duurzaamheidsbeoordelingen van materialen te bieden om de transitie van een fossiele en
lineaire economie naar een duurzame biobased en circulaire economie te begeleiden.
Duurzaamheidsonderzoekers met verschillende achtergronden in wetenschap en techniek
evalueren en interpreteren kwantitatieve duurzaamheidsbeoordelingen van chemicaliën en
materialen. Daarmee kunnen ze besluitvormers in universiteiten, bedrijven en overheden
ondersteunen met hoogwaardige gegevens verkregen in samenwerking met experts op
laboratorium-, pilot- en industriële schaal. Met nieuwe methodologieën en tools kunnen zo
hernieuwbare energiebronnen, circulariteit en productie systemen met bijv. multi materialen,
nauwkeurig beoordeeld worden.
Deze nieuwe methoden en inzichten hebben natuurlijk een geschiedenis die startte
midden vorige eeuw. Met bijvoorbeeld pioniers als Marion King Hubert (Peakoil),Schumacher
(Small is beautifull), Rachel Carson (Silent Spring), Paul Ehrlich (the population bomb), Viktor
Papanek (design for the real world), Buckminster Fuller, (Space ship earth), Martin Pawley
(Garbadge Housing), John Habraken (Structure & Infill), Michael Braungart en William
Macdonald (C2C), Charles Moore (Plastic soup) en Ellen MacArthur (Circularity). En dichter
bij huis Sietse Leeflang (Kleine Aarde) en Wouter van Dieren (Club van Rome).
Geen enkel materiaal, van welke aard dan ook, is duurzaam of niet-duurzaam. Het is
de grondstof, het productieproces, en het gebruik aan het einde van de levensduur die
bepalen of het materiaal gedurende zijn levenscyclus als duurzaam kan worden beschouwd.
Overschakelen naar een hernieuwbare grondstof leidt niet automatisch tot een betere
duurzaamheid. Dit is uiteraard het universele startpunt voor de valorisatie van het design,
maak en gebruik proces. Zo blijkt dat biobased materialen niet noodzakelijker wijs, per
definitie, een kleinere footprint hebben als de fossiele input.*
*( Laten we het kind niet met het badwater weggooien! Olie, kolen, biomassa zijn waardevolle grondstoffen maar wij
beschouwen ze vooral als brandstoffen. Kunnen we via de transitie eerst zorgdragen dat de fossiele keten volledig circulair
wordt? Dus zowel CO2, vliegas ( CCT) en alle chemie die vrijkomt hergebruiken of transformeren in bruikbare stoffen? Alle
gedispergeerde kunststoffen van de afgelopen eeuw terug winnen via waste mining?)
4 Life cycle Analysis.
It’s all about data acquisition, real world modelling of material transformation
processes, data handling algorithms and user interpretations.
Als je een duurzaam product wilt ontwikkelen, moet je weten of dit ook daadwerkelijk
het geval is. Je hebt een methode nodig om de duurzaamheidsimpact te kwantificeren. Om
bijvoorbeeld een product of proces te verbeteren op het gebied van duurzaamheidsprestaties
terwijl het in ontwikkeling is of om duurzaamheidsprestaties te voorspellen van een veranderd
productiesysteem.
In de LCA software zoals o.a. Simapro, OpenLCA, Mobius, Gabi, OpenclickLCA, hangt
alles samen met hoe de wereld van het maken en gebruiken is gemodelleerd.
Life cycle thinking. Hoe zijn processen gekoppeld? Welke systeem grenzen worden ge
hanteerd? Welke units voor dimensies? etc. Maar voor de besluitvorming is alleen
kwantificeren natuurlijk niet genoeg. Het gaat uiteindelijk om de valorisatie van de processen
middels mondiaal erkende waarde systemen. Als we in staat zijn om uitstoot, vervuiling en
bijv. biodiversiteit uit te drukken in een intrinsieke waarde dan kom je al snel op valorisatie via
economische systemen.
Okay we kunnen CO2 uitstoot beprijzen maar we hebben nog geen worldwide prijs
consensus of inzicht bijv. van clean up kosten van vervuiling. Hoe moet je verlies van bio
diversiteit en bijv. een watersnood beprijzen? LCA is daarvoor een hulpmiddel voor het meten,
beoordelen en beheren van de milieu- en menselijke gezondheidsprestaties van een product.
Over de hele keten van grondstoffen tot productie, gebruik en end-of-life-fasen. Niet van "wieg
tot graf" maar van “cradle to cradle”.
LCA maakt kwantificering mogelijk door vergelijking en verbetering van milieu
prestaties. In “real-world” transformatie stappen, maar ook een iteratieve benadering middels
gestandaardiseerde, methodologische en transparante keuzes. LCA vermijdt het verschuiven
van effecten naar andere stadia of het vervangen van de ene milieu-impact door een andere.
(ISO 14040 & 14044). Idealiter zou voor een specifieke ontwerp opgave, in een specifieke
omgeving, maar één optimale variant bruikbaar zijn. Dit zijn nog moeilijke zaken en zal nog
wel even duren voordat we die werkelijk objectief kunnen valoriseren middels LCA tools. Maar
het is wel duidelijk dat LCA analyses een belangrijke tool worden voor de besluitvorming
omtrent product design.
Zie in de bijlage de presentatie van Prof. van der Meer. Het mooie is dat wij nu als
ontwerpers en producenten een kenniscentrum inzake duurzaamheid om de “hoek “ hebben.
Via AMIBM op de Brightlands Chemelot Campus kan ondersteuning geleverd worden en
kunnen designers en architecten een cursus m.b.t. LCA volgen. Wij zijn als LDA aan het
bekijken hoe wij daar een rol in kunnen spelen.
Al met al was het weer een leerzame avond.
Rinus van den Berg. Voorzitter LDA .
2020
11 Juni 2020 | LDA ONLINE DESIGN PRESENTATIE
LDA Webinar 2020-06-11
Door Corona locked down maar niet on hold!
Om langzamerhand weer onze activiteiten te kunnen ontplooien, hebben wij een korte online LDA presentatie georganiseerd op 11 juni. Om e.e.a. goed te kunnen regelen zijn wij uitgegaan van maximaal 10 deelnemers.
Dankzij onze secretaris en Teams leider Cindy Ras was de sessie met ongeveer 10 deelnemers als try-out een succes.
In deze webinar adresseren wij twee onderwerpen: “Design voor circulariteit, introductie” door Industrial & Architectural designer tevens LDA voorzitter Rinus van den Berg en “LCA analyse als tool voor productontwikkeling” door Koen Goorman, Natural Science Engineer bij Blue Engineering.
Van den Berg gebruikte een update van zijn oude colleges m.b.t. design aan de TUE uit 2008. Zijn ervaringen m.b.t. duurzame productontwikkeling zijn gebaseerd op 50 jaar designwerk bij o.a. SAR/TUE en DSM. Kernpunt is dat design de driver is voor het creëren van circulaire materiaal transformatie systemen. Design is de interface tussen materiaal en markt. In zijn presentatie geeft hij een overzicht van wat de vereiste zijn voor circulaire productontwikkeling. Veel van die directieven zijn een synthese van wat er m.b.t. duurzaamheid in de afgelopen 50 jaar aan ideeën zijn ontwikkeld. Probleem, in door mensen gedreven materiaal transformatie systemen, is de mens zelf. Die mens is enerzijds deelnemer in het maakproces en anderzijds in het gebruik proces. Actief stimuleren en controle over de maak, gebruik en hergebruik keten is cruciaal om circulaire transformatie systemen te bevorderen.
Koen Goorman geeft ons een introductie over Life Cycle Analysis. Doel van LCA, inmiddels ook alweer een halve eeuw oud, is duurzaamheid meetbaar maken. Het is uitermate complex en stoelt vooral op de beschikbaarheid van data. Zonder de juiste input m.b.t. materiaal eigenschappen, de transformatie systemen, samenstelling, het gebruik en hergebruik van het eindproduct is een analyse niet mogelijk. Voor beleid ontwikkeling, fabrikanten, milieuclaims en o.a. designers, is het een tool om de keuze duurzaamheid van verschillende opties te ondersteunen. De complexiteit van dit soort analysis komt ook voort uit de vertaling van materiaal en productie data ( toxiciteit-energy-global warming-water-resource depletion- etc.) naar een “universele meet eenheid”. De milieu impact van het ene concept versus de andere. Uiteindelijk wordt “waarde” vertaald naar een Ecological Cost Indicator. (ECI in € ) In de presentatie worden aan de hand van enkele voorbeelden de methodiek verklaard. Bedrijven, die geïnteresseerd zijn voor een LCA analyse van hun producten kunnen daarvoor Blue engineering inschakelen.
De presentaties zijn via de website te downloaden.
Rinus van den Berg 2020-06-26
26 Mrt 2020 | BEDRIJFSBEZOEK EMMA
6 Feb 2020 | NIEUWJAARSBORREL
Nieuwjaarsborrel 6 februari 2020
Verscholen tussen binnendijken van Stevensweert hadden een 25 tal leden de weg naar
Hopensche Molen te Stevensweert gevonden voor onze nieuwjaarsborrel. In een goed
warmgestookt lokaal met een heel lange tafel werden we ontvangen met koffie en vla.
Alhoewel dat was de planning maar de vla ontbrak…Bezuiniging van de nieuwe
penningmeester?
Nou ja en als we toch weer als club bij elkaar zijn dan gaan we natuurlijk niet alleen borrelen
maar ook weer design story’s presenteren. Na een kort overzicht van de voorzitter over de
activiteiten in 2019 volgde een intermezzo over beeldende kunst en LDA leden pitchers over
Start-up’s bij BIF en innovatieve ontwikkelingen bij Staco.
Desiree Tonnear, beeldende kunstenaar uit Maastricht, heeft Stevensweert recentelijk
voorzien van twee vestingpoorten ter herinnering aan de oude, 17e -eeuwse stervormige,
Spaanse vesting. Desiree ontwerpt haar creaties via een schets en/of maquette en laat dat
vervolgens digitaliseren tot een 3D CAD model. Met behulp van die cadfile zoekt ze
vervolgens bedrijven, die haar ontwerpen kunnen uitvoeren.
Op een heldere en beknopte wijze liet Desiree zien hoe het ontwerp, maak- en plaat proces
was verlopen. Al met al met een verbluffend mooi resultaat, zowel qua materiaal keuze.
( cortensstaal dat mooi roestbruin is geworden) als qua detaillering en eenvoud.( twee
identieke gedraaide “zuilbogen” met inwendige verlichting en via laser snijden aangebrachte
decoratie). Na afloop zijn nog diverse leden die poorten gaan bewonderen.
Paulien Strijland en Jorn Behage vervolgden met een presentatie over Brightland
Innovation Factory en de doelstellingen t.a.v. het bevorderen van de maak industrie via
innovatie en technologie. Paulien heeft een lifetime ervaring in design en maakprocessen.
Afgestudeerd als Industrieel ontwerper aan de TUD heeft ze een carrière doorlopen bij tech
bedrijven in o.a. Silicone Valley. (Apple) Startups worden begeleid door de hele startup cycli
met ondersteuning van experts uit verschillende disciplines afhankelijk van de doelstellingen.
Maar Brightlands is ook een platform om bestaande MKB bedrijven te ondersteunen met
innovatie en productontwikkeling.( innovationfactory@brightlands.com)
Jorn Behage vervolgde met een presentatie over ARAPAHA BV. Dit is een startup uit de
koker van BIF en focust op de het gebruik van circulaire biobased materialen zoals PLA.
Het doel is om helemaal terug te gaan in de keten tot op polymeer molecule niveau via
chemical solvent recycling technologie. Daarmee creëer je in principe een eindeloze loop
zonder verlies van eigenschappen. In de Guarani taal betekent Arapaha horizon, zover als je
kunt zien.. Het doel van Arapaha is ontwerpen en produceren van duurzame gebruiks
goederen van geavanceerde biomaterialen en het bewerkstelligen van een eindeloze loop in
de transformatie keten. Arapha producten kunnen worden gerepareerd, hergebruikt en
uiteindelijk gerecycleerd worden in “eindeloze” transformatie cycli.
Luc Habets van Staco gaf een presentatie over een mogelijke route om in de toekomst
van eindeloos bandstaal “geweven of gebreide” roosters te maken. E&a mede gebaseerd op
een LDA brainstorming gehouden bij Leolux in 2018. Proeven op kleine schaal met het
buigen van draad geven al een idee van mogelijkheden en beperkingen. Vorm
mogelijkheden worden o.a. ook via 3D geprinte proefpaneeltjes onderzocht. Een andere
mogelijke ontwikkeling is het gebruik van lijmen i.p.v. lassen en buigen i.p.v. knippen en van
verzinken naar meer duurzamere oplossingen. Staco probeert via dit soort onderzoeken de
horizon te verkennen m.b.t. nieuw maak en product concepten.
Al met al was het een gezellige nieuwjaarsborrel in een knusse oude molen.
Onze leden konden weer eens, onder genot van een glaasje en bitterballen, kennis maken
met nieuwe leden en ervaringen uitwisselen. Opportunity’s met betrekking tot business
diende zich aan. GBO voorzag alle leden van een prachtig portfolio boekwerk.
Studiegenoten van TUD Industrial design haalde herinneringen op van vroeger en
bespraken de laatste ontwikkelingen over het vak.
11-02-2020
Rinus van den Berg